Πέμπτη 10 Μαΐου 2012

ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΤΑΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ


ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΤΑΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ


Ήταν Αύγουστος, μάλιστα ήταν λίγες ημέρες , νωρίτερα από την εορτή Της Μεγαλόχαρης, όταν τα Ιόνια Νησιά και ιδίως η Κεφαλονιά δέχθηκε τη μανία του Εγκέλαδου. Στις 12 Αυγούστου 1953 ημέρα Τετάρτη και ώρα 11:20 το πρωί. Ο σεισμός ήταν μεγέθους 7.2 Richter και είχε διάρκεια 58 δευτερόλεπτα.
Ήταν η καρδιά του καλοκαιριού και εκτός του εντόπιου πληθυσμού παραθέριζε στο νησί κόσμος από όλη την Ελλάδα, όμως όπως συνήθως τα πάντα ήταν απροετοίμαστα για ένα μεγάλο καταστροφικό γεγονός και μάλιστα εκείνη την εποχή. Δεν υπήρχε Πυροσβεστική Υπηρεσία, δεν υπήρχαν ΕΜΑΚ, εναέρια μέσα, ούτε ερπυστριοφόρα μηχανήματα για να βοηθήσουν την τραγική κατάσταση της ισοπεδώσεως –σχεδόν –του νησιού.
Όμως ήταν παρόν το τότε Βασιλικό Ναυτικό και τώρα Πολεμικό, ήταν παρόν με τα ηρωικά πληρώματα. Ἑνας έφεδρος αξιωματικός ο ιατρός –Υποναύαρχος Αντώνιος Λιακόπουλος θυμάται, ξετυλίγει τις αναμνήσεις και γράφει για τις νεότερες γενιές την προσφορά του Πολεμικού Ναυτικού σε περίοδο ειρήνης. (απόσπασμα από το βιβλίο του)
************************************************************
«Στις  12 Αυγούστου του 1953 ο Εγκέλαδος έπληξε τις Ιονίους Νήσους και κυρίως την Κεφαλονιά. Το τότε Βασιλικό Ναυτικό ως εκ της φύσεως της πληγείσας περιοχής ανέλαβε να προσφέρει την βοήθεια του με οιονδήποτε τρόπον και αυτός ήταν τα πολεμικά πλοία.
Εις τον ναύσταθμο της Σαλαμίνας ορμούσαν το μεγάλο εύδρομο Έλλη το οποίο έδωσαν οι Ιταλοί εις την Ελλάδα λόγω πολεμικών αποζημιώσεων και εις αντικατάσταση του τορπιλισθέντος Ελληνικού σκάφους εις τον λιμένα της Νήσου Τήνος από Ιταλικό  Υποβρύχιο την παραμονή της εορτής Της Μεγαλόχαρης.
Επίσης εκτός του προαναφερθέντος ορμούσαν εις τον Ναύσταθμο της Σαλαμίνος το Συνεργείο Πλοίο Ήφαιστος,οι κορβέτες Τομπάζης και Κριεζής αναμένοντας να ανέλθουν εις την δεξαμενή προς επιθεώρηση η οποία ήταν προγραμματισμένη.
Ο Ιατρός-ανθρωπιστής Αντώνιος Αν Λιακόπουλος
που πρόσφερε τις υπηρεσίες του στους κατοίκους της Κεφαλονιάς
Την προηγούμενη είχε περαιωθεί η επιθεώρηση των 3.000 ωρών του ΑΤ/ ΛΕΩΝ δυνατού αντιτορπιλικού εκ των τεσσάρων  ονομαζόμενων θηρίων. Ο υπόλοιπος στόλος είχε αποπλεύσει εκ του Ναυστάθμου προ τριημέρου του σεισμού για να μετάσχει εις τα καθιερωμένα θερινά γυμνάσια του ΝΑΤΟ, ενώ άλλα πλοία δεν ήταν αξιόπλοια και περίμεναν και αυτά να ανελκυσθούν στις δεξαμενές του Ναυστάθμου.

Στο Α/ΤΛΕΩΝ επέβαινα και ήμουν μέλος του επιτελείου ως γιατρός του σκάφους  έμελε να διαδραματίσω και εγώ  στο μεγάλο και ανθρωπιστικό  για να απαλύνω τον πόνο και να διασώσω όσο το δυνατόν περισσότερους συμπολίτες μου εν μέσω κινδύνου ζωής  τους πληγέντες κατοίκους της Κεφαλονιάς.
 Αρχηγός στόλου ήταν ο ναύαρχος Ιωάννης Τούμπας και λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης εκ των σεισμών πρότεινε εις την ηγεσία να αποπλεύσει μεγάλο σκάφος το οποίο θα παρείχε ευκολίες ενδιαιτήσεως των πληγέντων σεισμοπαθών ακόμη και των σοβαρών τραυματισμένων κατοίκων  της νήσου  διότι διέθετε μικρόν νοσοκομείο. Ο ναύαρχος Τούμπας πρότεινε λοιπόν στην ηγεσία να αποπλεύσει το θωρηκτό «Ελλη» ως επικεφαλής του στόλου πλην όμως η ηγεσία αρνήθηκε να υλοποιήσει την πρόταση για τον απόπλου του προαναφερομένου σκάφους με την δικαιολογία του μεγάλου χρηματικού κόστους.
Έτσι όλο το βάρος προσφοράς υπηρεσιών εκτός των άλλων πλοίων  έπεσε στο Α/Τ ΛΕΩΝ  ως επικεφαλής του στολίσκου που θα απέπλεε προς το νησί του Ιονίου το οποίο ήταν σε ετοιμότητα και σκοπούν πλοίο εις το οποίο, όπως προανέφερα, επέβαινα ως ιατρός αυτού με κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Αντώνιο Ροζάκη.
Την 12 .8.1953 κατόπιν κατεπειγόντως σήματος του ΓΕΝ (Γραφείο επιχειρήσεων) και περί ώρα 11 και 30 ο ΛΕΩΝ διατάσσεται αρχικά να καταπλεύσει εις
Πεταλιούς για να παραλάβει την τότε βασιλική οικογένεια η οποία παραθέριζε και να την μεταφέρει εις Πειραιά. Πράγματι περί ώρα 7 απογευματινή ο Α/Τ ΛΕΩΝ καταπλέει εις προλιμένα Πειραιώς και αποβιβάζει την Βασιλική οικογένεια. Προηγουμένως όμως και ενώ ο ΛΕΩΝ βρισκόταν εν πλω λαμβάνει σήμα από το ΓΕΝ εις το οποίο διέτασσε τον Κυβερνήτη να μην υπάρξει σβέση μηχανών , αμέσως  θα έπρεπε να μεταβεί εις την νήσο Τήνο  για να παραλάβει τον τότε Υπουργό Ναυτικών Γεωργούλη που βρισκόταν  για να παραστεί στην γιορτή –δέηση και ρίψης στεφάνου τιμώντας τον τορπιλισμό της ΕΛΛΗΣ και έπρεπε να επιστρέψει αμέσως στην Αθήνα.. Πράγματι η εντολή εξετελέσθη . Μετά το πέρας όλων των διαδικασιών ο Α/Τ ΛΕΩΝ αποπλέει και  καταπλέει και πάλι εις τον προλιμένα Πειραιώς και αποβιβάζει τον κ Γεωργούλη σχεδόν ξημερώματα. Εν πλω του  Α/Τ ΛΕΩΝ, ο γράφων, κατόπιν εντολής του Κυβερνήτη, συντάσσει σήμα και αποστέλλει εις ΓΕΝ προς ενημέρωση του Γραφείου Επιχειρήσεων καταλήγοντας εις το τυπικόν: «Παρακαλώ διατάξτε»

Απόσπασμα από τη συνέντευξη του ιατρουᾹντων Λιακόπουλου
στην εφημερίδα ΤΟ ΠΑΡΟΝ για τους
σεισμούς της Κεφαλονιάς
Δεν αργεί να έλθει η απάντηση «άμα αποβίβασης κ Υπουργού αποπλεύσατε πάσα δυνάμει κάνοντας χρήση του συνόλου των στροφών των μηχανών και καταπλεύσατε για λιμένα Αργοστολίου για να προσφέρετε πάσα ανθρώπινη και δυνατή βοήθεια εις τους πληγέντες κατοίκους της Κεφαλονιάς».
Μετά λοιπόν την αποβίβαση του Υπουργού και τις ευχές για καλό ταξίδι από τον Πλοίαρχο Ορφανουδάκη ,το ΑΤ ΛΕΩΝ αποπλέει για λιμένα προορισμού με πάση δυνάμει των μηχανών και πρόσω ολοταχώς.
Όμως λόγω μεγάλης θαλασσοταραχής υψηλού κυματισμού και ισχυρών ανέμων, υφίστατο τρομερούς κλυδωνισμούς κατόρθωσε τις πρωινές ώρες της 13 Αυγούστου να καταπλεύσει ες τον ανύπαρκτο λόγω σεισμών λιμένα του Αργοστολίου. Η έκπληξη μεγάλη και αυτό γιατί, λιμένας δεν υπήρχε είχε εξαφανισθεί . Δυστυχώς βρίσκει μια έκταση με ερείπια και παντού διάσπαρτα ανθρώπινα μέλη. Την Κεφαλονιά είχαν χτυπήσει τρεις σεισμοί με τον μεγαλύτερο 7, 2 richter. Το Αργοστόλι, το Ληξούρι είχαν ισοπεδωθεί. Ετσι λοιπόν ο «Λέων» μη βρίσκοντας λιμάνι αγκυροβολεί «αρόδω» (υφιστάμενο νυχθημερόν και σε πυκνά χρονικά διαστήματα ρευματικές) υποθαλάσσιες δονήσεις ταλαιπωρώντας και το σκάφος και το πλήρωμα. Αμέσως ο γράφων έδωσε το παρόν με τις ευχές, του αντιπλοιάρχου Σκιαδόπουλου συντονιστή της παρουσίας του ΠΝ στην νήσο, του κυβερνήτη, τωνσυναδέλφων αξιωματικών και του πληρώματος που όλοι μαζί αποβιβασθήκαμε στην στεριά. Ηοποία έτρεμε, βούιζε και ήταν προβληματική και δύσκολη για τη ισορροπία του ανθρώπου. Πραγματικά ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα μας έκανε να δώσουμε  όλο μας τον εαυτό στη σωτηρία των συνανθρώπων μας.
Ένα τεράστιο κτίριο εις την υποτιθέμενη παραλία του Αργοστολίου,  που στέγαζε εκατοντάδες δημόσιους υπαλλήλους και πολίτες που είχαν σχέση με την δημόσια υπηρεσία βρέθηκαν κάτω από τα ερείπια του κτιρίου.
Βρέθηκαν μόνο ανθρώπινα κεφάλια, χέρια πόδια πολτοποιημένα κορμιά.
Προσωπικά ο γράφων έσκαψε σχεδόν με τα χέρια και τους τραυματίες, τους μετέφερε πάνω στους ώμους τους στο σκάφος που ήταν γιατρός και εις άλλα πολεμικά σκάφη (του ΠΝ, αλλά και ξένα) που αποσπάσθηκαν από τα θερινά γυμνάσια του ΝΑΤΟ για να προσφέρουν την βοήθεια τους. Η οποία πράγματι ήταν πολύτιμη πλην όμως δεν μιλούσαμε όλοι την ίδια γλώσσα και η επικοινωνία ήταν προβληματική πλην Γάλλων και Άγγλων
που ο γράφων ήταν γνώστης της γλώσσαςτους, το διότι προσέτρεξαν και  αρκετοί Ινδοί. Επαναλαμβάνω φθάνοντας στο Αργοστόλι νομίζεις ότι έγινε συμμαχική απόβαση. Ο όρμος είναι γεμάτος πολεμικά καράβια που ήρθαν για να προσφέρουν βοήθεια. Τέσσερα του Ισραήλ, έξι εγγλέζικα, πέντε αμερικάνικα, δύο ιταλικά, το μεγάλο θηρίο "Φραγκλίνος Ρούσβελτ" και ελληνικά βαπόρια της γραμμής και καΐκια. Μικρές κανονιοφόροι του ΠΝ και φυσικά ο ΛΕΩΝ το μόνο μεγάλο πλοίο του Ναυτικού μας. Η έλλειψη νερού και ψωμιού ήταν το κύριο πρόβλημα. Τα αμερικάνικα πλοία ξεφουρνίζουν ψωμί που διανέμεται αμέσως, αλλά οι ανάγκες δεν καλύπτονται. Στις πηγές και τις βρύσες το νερό έβγαινε σαν βούρκος Οι Αμερικάνοι και οι Άγγλοι αντιμετώπισαν την κατάσταση διυλίζοντας θαλασσινό νερό.
Περπατούσες προς ανεύρεση τραυματιών αίφνης άκουγες εμβοές από τις ρωγμές του εδάφους και πυκνά σύννεφα σκόνης από το ρηγματωμένο έδαφος μεγάλους βάθους.
Ένα συναρπαστικό γεγονός κατά γράφω από τα πάμπολλα τα οποία αντιμετώπισε ο γράφων. Περπατώντας προς ανεύρεση τραυματιών με Γάλλο Αξιωματικό ιατρό κατ επάγγελμα και με Ινδό τραυματιοφορέα αίφνης ακούσθηκε τεράστια εμβοή και πυκνό σύννεφο κονιορτού  με τα δυσοσμίας σηκώθηκε και οι δύο προπορευόμενοι ελάχιστα από εμένα έπεσαν και εξαφανίστηκαν στα έγκατα της γης. Κάτι τέτοιο μπορούσε να συμβεί εις τον γράφοντα και σε οποιοδήποτε πολίτη».
 Και εδώ σεμνά ο Αντώνης  Λιακόπουλος σταματάει την αφήγησή του ικανοποιημένος για την προσφορά του στην έννοια άνθρωπος.
Εφημερίδες όμως της εποχής δεν άφησαν απαρατήρητο  τον ηρωισμό του και επεσήμαναν με ρεπορτάζ των απεσταλμένων τους, ότι ο νεαρός ανθυποπλοίαρχος ιατρός έτρεχε συνέχεια. Από τη μία ανέσυρε ανθρώπινα μέλη , από την άλλη πήγαινε στους επιζώντες για να προσφέρει την άμεσο βοήθεια στα πλοία για να μεταφερθούν στο νοσοκομείο των Πατρών γι αυτό και αποκλήθηκε ήρωας, διότι κατά την διάρκεια όλων αυτών των καταστάσεων υπήρξαν αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις με τεράστια εμβοή και σχισμές του εδάφους με εκτόξευση νέφους σκόνης, που δημιουργούσαν τεράστιο φόβο και κίνδυνο σε κάθε βήμα ο άνθρωπος να πέσει στο χάος.
 Η όλη τραγωδία για τον Ιατρό του Πολεμικού Ναυτικού  ήταν 34 «σεληνιακές» ημέρες.
Οι επισκεφθέντες το νησί δημοσιογράφοι είδαν έναν πλοίαρχο σκελετωμένο με εμφανή τα σημάδια της κοπώσεως στο πρόσωπο του, με ξηλωμένες τις επωμίδες και σχεδόν σκισμένα ρούχα.

Ρεπορτάζ της εφημερίδας Εθνικός Κηρυξ 1953 για τον ιατρό Αντ Λιακόπουλο και τους σεισμούς Κεφαλλονιάς.
Χαρακτηριστικό εκείνης της εποχής το γλαφυρό ρεπορτάζ του αείμνηστου–δημοσιογράφου Φωτ Κωνσταντινίδη στον τότε Εθνικό Κήρυκα του Παρασχου για την εικόνα που αντίκρισε του ιατρού κ Αντώνη Λιακόπουλου και με τον τίτλο: «Άγνωστες σελίδες ηρωισμού»
«… Η περίπτωση του πλοίαρχου ιατρού κ Αντωνίου Λιακόπουλου- Γιατρός, νοσοκόμος, τραυματιοφορεύς και.., κουβαλητής, με τους ώμους, τραυματιών» γράφει ο δημοσιογράφος , που είχε επισκεφθεί τον τόπο της τραγωδίας στην Κεφαλονιά.
Η θεομηνία που συντάραξε συθέμελα τα ειδυλλιακά νησιά του Ιονίου και τα ισοπέδωσε, σωριάζοντας, σ' ερείπια ό,τι πέτυχε να δημιουργήσει εργασία πολλών γενεών. ήταν και μια αφορμή - θάταν καλλίτερο να έλλειπε φυσικά - να εκδηλωθούν - παράλληλα με το πνεύμα αλληλεγγύης που ξεχείλισε πληθωρικά από κάθε λογής ανθρώπους, κάθε τάξεως, φύλλου, ηλικίας και επαγγέλματος - και άπειρες συγκινητικές περιπτώσεις ηρωικών πράξεων που ξεφεύγουν εντελώς από τα στενά πλαίσια του καθήκοντος και φθάνουν τα όρια του απίθανου και του φανταστικού!
Είναι τόσες πολλές οι περιπτώσεις και τόσα πολυάριθμα τα επεισόδια που συνδέονται μ' αυτές - που δίνουν και το μέτρο του ανυπέρβλητου ψυχικού μεγαλείου της Φυλής μας - ώστε θα ήταν αδύνατο και στον πιο επιδέξιο παρατηρητή να τις συγκρατήσει όλες και να τις φέρει στο φως.
Ανασκαλεύοντας τα σκόρπια φύλλα του σημειωματάριου μου, θα προσπαθήσω να δώσω σήμερα μερικές χαρακτηριστικές εικόνες, που αν δεν απεικονίζουν, σ' όλη της την ένταση, την πραγματικότητα, όμως είναι ικανές να δώσουν στον αναγνώστη - που δεν έτυχε να ζήσει την φρίκη της συμφοράς - ένα δείγμα της προσφοράς των αγνώστων αυτών ηρώων στον βωμό της ανθρώπινης αλληλεγγύης και να χύσουν κάποιο φως στις άγνωστες σελίδες της πρωτοφανής αυτής και ανελέητης θεομηνίας.
Θ' αναφέρω την περίπτωση του πλοιάρχου Β. Ν Ιατρού κ. Αντωνίου Λιακόπουλου, που ανήκει στη δύναμη των αξιωματικών του αντιτορπιλικού μας  ΛΕΩΝ.
Δεν θέλω να μειώσω την αξία και την συμβολή των άλλων συναδέλφων του ηρωικού αυτού αξιωματικού. Ο καθένας έχει και την δική του περίπτωση. Και δεν είναι, λιγότερο αξιόλογη από των άλλων. Σήμερα όμως πρόκειται για τον γιατρό  Αντώνιο Λιακόπουλο, που υπηρετεί, ως έφεδρος, το Βαοιλικό μας Ναυτικό, επί επτά ολόκληρα χρόνια. Είναι από τους πρώτους που βρέθηκαν στα νησιά της συμφοράς, όταν ο υποχθόνιος Θεός σκόρπαγε τον όλεθρο και την φρίκη πάνω σ' αυτά. Αψηφώντας κάθε κίνδυνο για την ζωή του, με ασυνήθιστο αλτρουιστικό πνεύμα και χωρίς να γνωρίσει την ανάπαυση επί ημέρες ολόκληρες, ρίχθηκε με τα μούτρα στο πανάγιο έργο της διάσωσης των θυμάτων, κάνοντας ο ίδιος τον γιατρό, τον νοσοκόμο, τον τραυματιοφορέα, σηκώνοντας στους ώμους του τους πληγωμένους και μεταφέροντάς τους στα πρόχειρα χειρουργεία ή στα καράβια που περίμεναν να τους παραλάβουν και να τους μεταφέρουν μακριά από τον τόπο της συμφοράς.
Τον είχα δει λίγες μέρες πριν ο σίφουνας του χαλασμού σαρώσει τα ονειρεμένα νησιά του μυρωμένου Ιονίου σε πολεμικά γυμνάσια του Ναυτικού μας.. Τον είδα και κατά την περιοδεία του Στρατάρχου, όταν μια ανεπάντεχη τύχη μού εξασφάλισε το τιμητικό προνόμιο να επιβαίνω του ιδίου αντιτορπιλικού με τον Πρωθυπουργό. Ήταν χαραγμένα στο πρόσωπό του τα βαθειά ίχνη της μεγάλης ταλαιπωρίας. Που τα έφερε όμως με περισσή υπερηφάνεια, γιατί πέτυχε να σώσει ό,τι μπορούσε στο βωμό του καθήκοντος. Και μπορεί να πει κανείς ότι έδωσε ο πλοίαρχος Λιακόπουλος, στην πανίερη αυτή υπόθεση ολόκληρο τον εαυτό του ...».
Κάποια εκ των μεταλλίων του Αντωνίου Λιακόπουλου
Η πραγματικότητα είναι όπως  την αναφέρει και στο κείμενο του ο δημοσιογράφος, ότι μετά από μία εβδομάδα επισκέφθηκε  το νησί ο τότε Πρωθυπουργός Παπάγος και ο Υπουργός Ιονίων Νήσων  Στρατηγός Ιατρίδης. Μάλιστα ο δεύτερος αποτεινόμενος στον Ιατρό κ  Αντώνιο Λιακόπουλο, αφού τον παρασημοφόρησε του είπε σε φιλικό τόνο, σύμφωνα με το ρεπορταζ: «Θα επιδιώξω να συναντήσω τον αγαπητό μου φίλο και Στρατηγό-πατέρα σου , για να τον συγχαρώ για τον υιό του». Είναι αληθές ο ιατρός κ  Αντώνιος Λιακόπουλος είναι γόνος στρατιωτικής οικογένειας και υιός του Αντιστράτηγου Αναστάσιου Λιακόπουλου και έτσι εκτός από τα αλτρουιστικά αισθήματα που τον διακατέχουν και τον διακατείχαν, με τον ηρωισμό του ήθελε να τιμήσει την οικογενειακή παράδοση.
Επίσης(τότε) ο σεβαστός καθηγητής της Χειρουργικής και επικεφαλής του Ελληνικού Ερυθρού Βασίλης Κούριας εισηγήθηκε την απονομή ευαρέσκειας και ευφήμου μνείας από τον Διεθνή Ερυθρο Σταυρό σε ειδική τελετή"